Erbo-de-l'esquilènci
Asperula cynanchica subsp. cynanchica
Rubiaceae
Noms en français : Aspérule à l'esquinancie, Herbe à l'esquinancie.
Descripcioun :L'erbo-de-l'esquilènci es uno planto proun coumuno, mai pas toujour bèn couneigudo, que trachis dins li tepiero seco de colo e de mountagno. Li lòngui tijo, carrado e primo, porton d'inflourejado de poulìdi flour roso emé un long tube. Li fueio d'en bas soun verticilado alor que li di ramo d'en aut soun óupousado.
Usanço :Ero uno erbo couneigudo pèr sougna l'esquilènci, valènt-à-dire li poustèmo (acamp) di gaio dóu còu (amidalo).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asperula
Famiho : Rubiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
- Paret
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Asperula cynanchica subsp. cynanchica L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753